تور کویر، آشنایی با گیاهان کویر قسمت اول

 

در تور کویر با گیاهان زیبا و منحصر به فردی رو به رو می شویم که بسیار چشم نوازند و نقش تعیین کننده ای را در اکوسیستم منطقه ایفا می کنند در متن زیر با این گیاهان آشنایی پیدا می کنید. 

گیاهان بیابان با توجه به توانایی سازگاریشان برای زیستن در اقلیم خشک، زمین های شور و یا شنی به ترتیب در زمره خشکی پسندها، شورپسندها و شن دوست ها قرار می گیرند. این سازگاری با تغییراتی در شکل درونی و ساختار درونی آن همراه است. برخی گیاهان بیابان انند تاغ با سازگاری در اقلیم خشک، زمین های شور و یا شنی در هر سه دسته این گیاهان قرار میگیرند.

ارمک :

گیاه مقدس نیاکان

گیاهان این جنس، درختچه و یا درختانی کوچک اند، به ارتفاع نی تا 5 متر، با شاخه های بند بند همیشه سبز. رویش این گیاه با بهار آغاز شده، گل های زرد و طلایی آن یک ماه بعد، ظاهر می شوند. میوه های نارنجی ارمک در آغاز تابستان به گیاه زیبایی خاصی می بخشند. 

ارمک، در برابر خشکی بسیار مقاوم است. ریشه های گیاه، تا عمق بیش از 3 متری خاک نفوذ می کند. برگ های ریز این گیاه در اواسط تابستان می ریزند تا تعرق کاهش یابد. بردباری ارمک در برابر شوری کم است. 

ارمک برای دام خوش خوراک است. گونه های مختلف آن ک و بش دارای آلکالوئیدی به نام افدرین هستند که مصرف فراوانی در پزشکی دارد. افدرین شبیه آدرنالین عمل ی کند یعنی محرک مغز و اعصاب است و خستگی را کاهش می دهد. این گیاه افزلیش دهنده فشار خون و آرام کننده حرکات روده است و نیز در تسکین درد و معالجه رماتیسن مفید است.

اشنان، نمک سود بیابان

اشنان، درختچه ای زیبا، پایا و مقاوم به خشکی و شوری است. دارای ساقه های بند بند و مفصل دار است که برگ های گوشتی باریک و تقریبا استوانه ای نقره فام، آن را در بر می گیرد. ارتفاع گیاه تا 2 متر و قطر تنه آن به بیش از یک متر می رسد. رویش گیاه با بهار منطقه آغاز می گردد. در پائیز گل و میوه فراوان می دهد و سپس به خواب زمستانی فرو می رود. ریشه اشنان ایتدا به صورت عمودی در خاک نفوذ می کند و پس از رسیدن به رطوبت کافی در جهت افقی به رشد خود ادامه می دهد.

خاکستر اشنان در تهیه سود سوزآور، صنایع صابون سازی و واد شوینده، شیشه سازی، کاغذ سازی، رنگرزی، کاشی و سرامیک، پالایش نفت و عکاسی کاربرد دارد و نیز به عنوان تثبیت کننده رنگ و ماده اولیه در تهیه داروهای شیمیایی استفاده می شود. اشنان همراه با تاغ، گز و شور علوفه شتر است.

در گذشته حاشیه نشینان کویر در پاییز اقدام به جمع آوری و خشکاندن بوته های اشنان می کردند و سپس آن ها را می سوزاندند. خاکستر حاصل پس از سخت شدن به عنوان ماده شوینده استفاده می شد. در برخی نقاط این خاکستر را با پیه مخلوط می کردند و از آن صابون می ساختند.