در ماسوله هیچ تک بنایی وجو ندارد که از لحاظ معماری دارای ارزش هنری خاصی نباشد. پشت بام خانه‌ها حیاط خانه‌های بالاتر را تشکیل می‌دهد و همین مورد باعث گردید تا نمای شهر در وجه قائم به زیبایی مشاهده گردد. در این شهر دیوارها را تا طبقه اول با سنگ لاشه که مقاومت خوبی دارند می‌سازند در طبقات فوقانی از خشت استفاده می‌شود. برای پوشش بام از پایین به بالا به ترتیب تنه درختان٬ تخته‌های چوبی٬ شاخه‌های سرخس وحشی که در اطراف شهر رشد می‌کند و تا حدی رطوبت بام را به خود جذب می‌کند استفاده می‌کنند و نهایتا یک لایه کاهگل در محل به نام «گل خوش» نامیده می‌شد و در مقابل بارندگی مقاومت خوبی دارد بر روی سطح بام می‌کشند. همه مصالح مورد استفاده در منطقه وجود دارد و تهیه آن مقرون به صرفه است ولی از جهت پایداری در مقابل زلزله این ساختمان‌ها ضعیف هستند. اخیرا ساختمان‌های آجری و سیمانی در شهر ماسوله ساخته شده است. در ماسوله سه امامزاده به نام‌های امامزاده «عون بن محمد بن علی»٬ « امامزاده ابراهیم» و «امامزاده هاشم» وجود دارد.

بقعه عون بی علی بن محمد بن علی دارای دری به ابعاد ۷۲×۱۴۵ سانتی‌متر است که به در چله‌خانه شهرت دارد. پلان بقعه هشت گوش است و گنبدی دو پوش دارد. ارتفاع صحن امامزاده تا زیر گنبد اول ۴/۲ متر است. این گنبد شلجمی است و در روزگاران جدید با حلب پوشانده شده است.

داخل اتاق حرم بقعه٬ صندوقی جای دارد که روی آن کتیبه‌ای به خط نسخ شامل سوره فتح و با تاریخ ۱۰۱۵ ه ق دیده می‌شد. چند سنگ قبر در داخل و ایوان بقعه و مسجد همجوار وجود دارد که مربوط به زمان قاجاریه است. در مورد ایجاد ماسوله عده‌ای اعتقاد دارند که در قرن سوم هجری وقتی عون بن محمد بن علی که همراه سید جلال الدین اشرف بوده و زخمی شده و به این مکان آمده است. از چوپانی خواسته تا چنانچه درگذشت جسد او را هرجا یافت به خاک بسپارد پس از به خاک سپردن چوپانان یکی پس از دیگری خانه خود را در جوار قبر او ساختند تا آبادی ماسوله به وجود آمد. در سفرنامه رابینو که در سال ۱۳۲۰ هجری شمسی به این آبادی آمده٬ نوشته شده است که ماسوله ۴۰۰ دکان داشته و بیشتر کار ساکنان آن چموش دوزی و آهنگری بوده است.

بیشتر مردم با فروش صنایع دستی زندگی می‌گذرانند. جوراب پشمی٬ عروسک‌های دست‌باف٬ چاقو و ابزارآلات کشاورزی از جمله محصولات صنایع دستی این شهر می‌باشد. یکی از عادت‌های این مردم٬ قدم زدن و گپ زدن چند نفر با هم سر یک بام به مدت چند ساعت است و گذاشتن گلدانهای گل که پشت پنجره خانه‌ها می‌گذارند. خوردن یک لیوان جوشیده گل گاوزبان در هوای مطبوع و محیط سبز و گوش دادن به موسیقی سنتی آرامش‌بخش است. از دیدنی‌های اطراف ماسوله می‌توان از قله شاه معلم٬ قله آسمون کوه٬ سنگر میرزا کوچک خان در روستای متروکه کهنه ماسوله٬ موزه مردم شناسی٬ معدن طلق٬ آبشار دوطبقه٬ ییلاق اطراف مثل للندیز٬ تی تی پارگاه٬ خلیل درشت٬ کوره بار و گدوک یا دیزاب نام برد.

 

                             masoole