یک سفر یک کتاب|دشت لزور با حسن همایون|

برنامه تور دشت لزور

ساعت5:30 صبح از تهران، میدان ونک حرکت می‌کنیم. برای صرف صبحانه به صورت منوی انتخابی در رستورانی در جاده فیروزکوه توقف می‌کنیم. حدود ساعت ۱۰:۳۰ به ابتدای مسیر می‌رسیم  و تور دشت لزور آغاز میشود. پیاده‌روی خود را که حدود یک و نیم ساعت با شیب متوسط است، تا تنگه لاسک آغاز می‌کنیم. پس از گشت و گذار و عکاسی در منطقه و صرف نهار در طبیعت، به بحث و تبادل نظر پیرامون ادبیات و کتاب "آشویتس خصوصی من" با همراهی حسن همایون می‌نشینیم. حدود ساعت ۵ بعد از ظهر نیز به سمت تهران برمی‌گردیم و حدود ساعت 22 به تهران میرسیم.

یک سفر یک کتاب؛ تور دشت لزور با حسن همایون

در این سفر همراه حسن همایون شاعر و روزنامه‌نگار و داستان‌نویس کتاب «آشویتس خصوصی من» چهارمین اثر او را که تازگی در نشر چشمه منتشر شده می‌خوانیم. او درباره‌ی این اثرش به وب‌سایت تابناک گفته بود « شعرهای «آشویتس خصوصی من» در فاصله سالهای 1391 تا 1394 خلق شده است. ایده خلق و روایت این شعرها از همان نخستین اظهار نظرهای محمود احمدی‌نژاد در مجمع عمومی سازمان ملل متحد شکل گرفت؛ او به بزرگترین مجمعی از سیاستمدران جهان می‌رفت و به عنوان مجری قانون اساسی سوگند یاد کرده بود از منافع ملت ایران دفاع کند، عملاٌ با اظهارنظرهایش درباره هولوکاست و انکار آن جنایت تلخ عملاٌ زمینه‌های انزوا و تحریم و ایران‌هراسی در جهان و به حاشیه راندن ایران عزیز ما از عرصه مناسبات جهانی را رقم می‌زد. به اذعان بسیاری از کارشناسان با این دست رفتارهای و نطق‌های هیجانی محمود احمدی‌نژاد عملاٌ به تحقق اهداف استراتژیک کشور غاصب اسرائیل یعنی دامن‌زدن بر ایران‌هراسی کمک میکرد! من هم مانند بسیاری از شهروندان ِ ایرانی در همه این سالها نگران ایران بودم و هستم و مدام به این مسائل فکر می‌کردم. به اینکه سیاست‌های اشتباه آن دولت خیلی راحت فرصتهای طلایی و ارزشمندی را برای اجماع جهانی علیه ایران به دشمن‌هایمان در منطقه خاورمیانه و جهان تقدیم کرد. همه این کارهای را محمود احمدی‌نژاد و کارگزاران سیاست خارجی او به شکل غم‌انگیزی کاملا درست انجام می‌دادند. در چنین فضایی بود که نوشتن شعرهای نخست این مجموعه را آغاز کردم؛ هرچند عملا در این شعرها نه حرفی از محمود احمدی‌نژاد است و نه رژیم غاصب اسرائیل و نه قطعنامه‌های پیاپی شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران و نه تحریم‌های کمرشکن آمریکایی و قرار هم نیست به این صراحت و آشکارا از این دست مسائل در ادبیات و هنر و ساحت خلاقیت هنری و زیبایی‌شناسی مدرن حرفی به میان بیاید؛ اما می‌توانم ادعا کنم این شعرها بازتاب همین رنج‌ها و اندوه و زخم‌ها و دردهاست و داوری اینکه تا چه پایه موفق بوده است بر عهده من نیست با شماست! ادبیات متعهد است به نقد کردن و ادبیات منفعل ادبیات نیست و «آشویتس خصوصی ِ من» نقدیست بر آنچه بر سر ما رفته است و میرود!

«آشویتس خصوصی من» در سه فصل «شکنجه‌شده‌ها»، «عاشقانه‌هایی ناتمام برای آنا» و «خرده‌روایت‌هایی از هراس و انزوا» تدوین شده است؛ عنوان‌های فصل‌ها قراردادی است و و لزوما به این معنا نیست که فصل دوم اثر روایتی صرفا عاشقانه است و دیگر فصل‌ها نه! زیرا به اعتقاد من نویسنده دوگانه شعرهای اجتماعی و شعرهای عاشقانه که در فضای ادبیات ما رایج شده است، آدرس غلط دادن به مخاطب است و این دوگانه مُضحک ریشه در نقدهای ذوقی دارد. بر این اساس شعرهای فصل «شکنجه شده‌ها» همانقدر عاشقانه است که اجتماعی است و شعرهای فصل «عاشقانه‌های ناتمام برای آنا» همانقدر سیاسی است که شعرهای فصل «خرده‌روایت‌هایی از هراس و انزوا». شعرهای «قبرستان در مه»، «آشویتس خصوصیِ من»، «سلول انفرادی خاورمیانه»، «هراس اپیزودیک»، «قانون جنگل»، «دیالوگ»، « سربازهای کاغذی»، «زخمها و سنگها»، «سه‌شنبه سیاه»، «صدایِ مشکوک به جهان»، «میان تاریکیِ آبها و سنگها»، «فال خون»، «کاغذهای خون‌آلود»، «بازپرس ویژه قتل» برخی از عنوان شعرهای فصل نخست است. همچنین در فصل «عاشقانه‌هایی ناتمام برای آنا» شعرهایی چون، «جاده سرد و برفی»، «ابدیت و یک روز»، «شب‌های روشن»، «یک در میان»، «روایت اپیزودیک مردی عاشق به یک بندر»، «از منظومه عاشقانه‌هایی ناتمام»، «خون و عشق»، «استحاله مرگ»، «ابزورد»، «خزان بی‌پایان زن»، «کابوس‌های بیداری»، «داخائو»، «کابوس بیپایان از هر کجا آغاز میشد فرق نمیکرد» ارائه شده است. همچنین در فصل سوم این مجموعه با عنوان «خرده‌روایت‌هایی از هراس و انزوا» نیز، شعرهای «خاطرات انهدام»، «خرده‌روایت زندان»، «خرده‌روایت‌هایی منثور از یک زن محزون در ده به علاوه هفت»، «اپیزود»، «خرده‌روایت‌هایی از حکومت نظامی» و...ارائه شده است.»

درباره حسن همایون

حسن همایون سال 1361 به دنیا آمده است، روزنامه‌نگاری و جامعه‌شناسی خوانده است و از سال 1381 کار شاعری و روزنامه‌نگاری را در زادگاهش مرودشت آغاز کرده است. او از نیمه‌ی دهه‌ی هشتاد تا سال  اوائل دهه‌ی نود خورشیدی  خبرنگار ارشد فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران بوده است. همچنین در سال‌های فعالیتش در رسانه‌های پایتخت عضو تحریریه‌ی  روزنامه‌های اعتماد، شرق، مردم امروز، آسمان و ابتکار بوده است و هم‌چنین به عنوان عضو تحریریه‌ی مجله‌های مهرنامه، تجربه، صدا، آسمان، فعالیت کرده است. ده‌‌ها مقاله و یادداشت‌و گزارش‌ متعددی به قلم وی نیز در روزنامه‌های بهار، روزگار، فرهیختگان و ایران  و همشهری  منتشر شده است. وی هم‌اکنون  مسئولیت تحریریه‌ی خبرگزاری کتاب ایران را به عهده دارد. کتاب‌های «برف

تا کمر در تاریکی نشسته»، «آدم برفی شاد» و «به نفع کلمات»  از این شاعر منتشر شده است.  کتاب «برف تا کمر در تاریکی نشسته» به عنوان کتاب سال 1392 در نظر‌سنجی مجله ادبی تجربه معرفی شد و هم‌چنین این اثر  به عنوان برگزیده جایزه شعر خبرنگاران معرفی شد.